HAYATI ŞİİRLEŞTİREN KİTAPLAR

Murat Güzel’in (1971) iki bölüm halinde sunulmuş 12 şiirden oluşma ilk ve şimdilik tek şiir kitabı Uzak Koku, çok ilginç bir kitap.

İlginç nitelememi besleyen epeyce sebep var:

Şairi gerçek anlamda okuryazar, araştırmacı, donanımlı biri olarak yansımış sayfalara.

Bu haliyle doğum yeri olan Konya’da yaşıyor. Hayat hikâyesinde “şiir ve edebi çalışmaları”nı yayımladığı 11 dergi sayılmasına karşın, kitapta bazıları epey uzun, sadece 12 şiir yer alıyor. Gerçi bunların “1997 ila 2004 yılları arasında Aşiyan, Jurnal, Atlılar, Huruç ve Kökler dergilerinde yayımlan”dığı da belirtiliyor not olarak kitabın sonunda.

Şiirlerin göndermeleri arasında şairler kadar, edebiyatçı, sanatçı (müzisyen ve ressam), felsefeci, siyasetçiler de bulunuyor.

Şiirleriyle “siyasi ve felsefi yazıları”nı bütünüyle muhafazakâr dergilerde yayımlamasına karşın adını andığı ya da göndermede bulunduğu şairler sadece bu kanattan değil: Akif, Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu, İsmet Özel’in yanı sıra, Tevfik Fikret, Ece Ayhan, Edip Cansever, Cemal Süreya, Turgut Uyar, Dağlarca da kitapta esenlenen şairler arasında yer alıyor. Dünya şiirinden adların (Eliot, Rilke, Adonis, Walt Whitman, Ezra Pound, Marinetti, Goethe) yanı sıra birkaç da Divan şairi (Fuzuli, Nabi) anılıyor, bu arada.

Son bir şey de, birçok yabancı dilden (İngilizce, Fransızca, Arapça, Latince...) sözcükler, küçük sözcük kümeleri bulunuyor şiirlerde.

Bu özet betimlemenin bir şiir kitabıyla ilgili olması şaşırtıcı, hatta irkiltici, tuhaf gelebilir. Öyleyse, Murat Güzel’in kendi şiiriyle ilgili olarak “ironik realist” şiir nitelemesini bir kenara bırakarak, soralım: Nasıl bir şiir Murat Güzel’in şiiri?

Epey iyi, başarılı sayılabilecek bir şiir... Araştırmaya, yazılı kültüre dayalı arka planına karşın, özelikle ilk bölümüyle öğreticiliğe, kuruluğa pek düşmüyor. Ses yakınlığı bulunan iki sözcüğü ve başka sözcükleri arka arkaya sayıp dökmesiyle, iç uyak ve tekrarlarla gelişen, düzyazısal anlatımcı bir yapısı var. Reel, yani güncel ve özel bir coğrafyaya yaslanırken tarihsellikle gündeliği dengelemesi avantajları, denebilir. Genel toplum sorunlarından çok bireyin sorunlarına, iç dünyasına eğilmesi ve şiirde üstadı bellediklerine sevgisini azaltmasıyla başarısı artacak, gelişebilecek bir şiir. Okumaları, düzyazı çalışmaları önünü tıkamazsa tabii.

Kitaptan kendim için en baştaki kısa “Aşk” şirini seçiyorum; şairin karakteristiğini yansıtması açısından da uzun “The Question For Amnesia” şiiri seçilebilir.

(Çocukluk-ergenlik çağımın yedi yılını, parasız yatılı olarak yaşadığım, hüzünlü anılarla içimde uyuklayan bir şehrin ışıklarını canlandırdığı için, şüphesiz farklı dünyaların insanları olmamıza rağmen, Murat Güzel’e buradan teşekkürlerimi sunuyorum.)

Ramis Dara, Akatalpa, Ocak 2011 - Sayı133