XVII. yüzyılın başlarında büyü,
simya ve Kabala açısından yeni bir çağın başlangıcını haber veren, doğa
hakkındaki yüksek seviyedeki bilgi ve kudreti ifşa eden iki manifesto
yayımlandı. Yazarı belli olmayan bu belgeler “Gülhaç Kardeşliği” adına
yazılmıştı. O zamandan beri bu gizli hareket bitmek tükenmek bilmeyen
bir merak konusu ve birçok tartışmanın ilgi odağı oldu.
Tanınmış tarihçi ve akademisyen Frances Yates, bu çalışmasında “Gülhaç Aydınlanması”yla ilgili gerçeği ortaya koymakta ve başta İngiltere olmak üzere tüm Avrupa’nın siyasi ve kültürel tarihine etkisini ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. Çağdaş bilim ve tıbbın şekillenişinde o kültün oynadığı rolü tarikat mensubu olan Descartes, Bacon, Kepler ve Newton gibi önemli isimleri çalışmasının merkezine yerleştirerek anlatan Yates’in çalışması, Batı ezoterik geleneği ve Avrupa Batıniliğinin anlaşılması bakımından fevkalade önem arz ediyor.
Gülhaç aydınlanması
Özellikle modernliğin başarıya kavuşmasında Avrupa batiniliklerinin büyük bir etkisi olduğunu söyleyen ünlü tradisyonalist yazar Rene Guenon ile Guenon’a atıf yaparak modern devlet ile kapitalizm ve liberalizmin bağdaşıklığına ilişkin kayda değer çözümlemeler yapan Cal Schmitt’in çözümlemelerine, değinilerine tarihsel bir vüsat kazandıracak öneme sahip bir kitap Yates’in kitabı.
Yates XVII. yüzyılda Gülhaç manifestoları adı altında yayımlanan dokümanların öncelikle dönemin Alman entelektüel camiasına bir aydınlanma etkisi yarattığını ve çeşitli entelektüellerin gülhaççı unsurları kendi ütopyalarına kattıklarını ifade ediyor.
Rönesans’ın büyücülüğü
Yazar Gülhaç hareketinin iki unsur üzerinde durmaktadır; birincisi bu hareketin Hermesçi felsefeye, Kabalizme ve Rönesans’ın büyü geleneklerine dayandığıdır. İkinci unsur ise XVI. yüzyılın ünlü entelektüellerinden John Dee’nin Gülhaççılık üzerindeki etkisidir. Yates, matematik, numeroloji ve bilim alanında döneminin en önemli uzmanlarından Dee’nin, Almanya, Bohemia ve Prag’ı ziyareti sırasında Gülhaç hareketini etkilediğini öne sürmekte ve Gülhaççıların eserlerinde yer verdikleri bilim ve rasyonaliteyle ilgili görüşlerinin Dee’nin yazılarıyla paralellikler taşıdığını ortaya koymaktadır. Kartezyen felsefe ve Francis Bacon’ın düşünce anlayışlarının da Gülhaççılarla bağlantılı olduğunu ifade eden Yates, Elias Ashmole ve Isaac Newton’ın da Gülhaç aydınlanmasından etkilendiğini ifade etmektedir.
Tanınmış tarihçi ve akademisyen Frances Yates, bu çalışmasında “Gülhaç Aydınlanması”yla ilgili gerçeği ortaya koymakta ve başta İngiltere olmak üzere tüm Avrupa’nın siyasi ve kültürel tarihine etkisini ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. Çağdaş bilim ve tıbbın şekillenişinde o kültün oynadığı rolü tarikat mensubu olan Descartes, Bacon, Kepler ve Newton gibi önemli isimleri çalışmasının merkezine yerleştirerek anlatan Yates’in çalışması, Batı ezoterik geleneği ve Avrupa Batıniliğinin anlaşılması bakımından fevkalade önem arz ediyor.
Gülhaç aydınlanması
Özellikle modernliğin başarıya kavuşmasında Avrupa batiniliklerinin büyük bir etkisi olduğunu söyleyen ünlü tradisyonalist yazar Rene Guenon ile Guenon’a atıf yaparak modern devlet ile kapitalizm ve liberalizmin bağdaşıklığına ilişkin kayda değer çözümlemeler yapan Cal Schmitt’in çözümlemelerine, değinilerine tarihsel bir vüsat kazandıracak öneme sahip bir kitap Yates’in kitabı.
Yates XVII. yüzyılda Gülhaç manifestoları adı altında yayımlanan dokümanların öncelikle dönemin Alman entelektüel camiasına bir aydınlanma etkisi yarattığını ve çeşitli entelektüellerin gülhaççı unsurları kendi ütopyalarına kattıklarını ifade ediyor.
Rönesans’ın büyücülüğü
Yazar Gülhaç hareketinin iki unsur üzerinde durmaktadır; birincisi bu hareketin Hermesçi felsefeye, Kabalizme ve Rönesans’ın büyü geleneklerine dayandığıdır. İkinci unsur ise XVI. yüzyılın ünlü entelektüellerinden John Dee’nin Gülhaççılık üzerindeki etkisidir. Yates, matematik, numeroloji ve bilim alanında döneminin en önemli uzmanlarından Dee’nin, Almanya, Bohemia ve Prag’ı ziyareti sırasında Gülhaç hareketini etkilediğini öne sürmekte ve Gülhaççıların eserlerinde yer verdikleri bilim ve rasyonaliteyle ilgili görüşlerinin Dee’nin yazılarıyla paralellikler taşıdığını ortaya koymaktadır. Kartezyen felsefe ve Francis Bacon’ın düşünce anlayışlarının da Gülhaççılarla bağlantılı olduğunu ifade eden Yates, Elias Ashmole ve Isaac Newton’ın da Gülhaç aydınlanmasından etkilendiğini ifade etmektedir.
Kaynak: Batı egzotizmi ve Batıniliği - Açık Görüş - Star Gazete http://haber.stargazete.com/acikgorus/bati-egzotizmi-ve-batiniligi/haber-698608#ixzz2hJnPojUc
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder