9 Ekim 2013 Çarşamba

‘Kürdinsan’ın haleti ruhiyesi

Vahdettin İnce Kürdinsan kitabında “Türklüğe hevesli Kürtler” ile bir zamanlar Ezidiler’in, Ermeniler’in de bulunduğu Erciş’ten bugüne bir hayat tarzının belgeselini sunuyor.
Hem modern bir eğitim almış, hem de Kürt medreselerinde eğitim görmüş; Arapça’dan, Farsça’dan yüze yakın eseri Türkçe’ye kazandırmış, TRT Şeş’te programlar yapmış bir aydın Vahdettin İnce. 50 yılı aşkın hayatı boyunca karşılaştığı olaylara ilişkin gözlemleri, kendine has üslupla kaleme alan İnce Kürdinsan’a dair tanıklıklarını aktarırken son derece sade bir üslup tutturuyor. Bu sade ve hasbi üslupla “Türklüğe hevesli Kürtler” ile zamanlar Ezidiler’in, Ermeniler’in de bulunduğu Erciş’ten günümüze kadar gelmiş bir hayat tarzının belgeselini sunuyor.
Kürtler’in geleneksel hayat tarzlarından modernleşme dönemlerine kadar, yani son elli yıldaki birçok ayrıntı şu pasajdaki halet-i ruhiyenin eşliğinde okunmalı belki de: “Erciş ortaokuluna giderken... Baskında bunalan birçok arkadaşım yeni yeni başlayan siyasal hareketlerle birlikte sol grupların içinde yer aldılar. Süreç onları günümüzün PKK’sına kadar götürdü. Benim de onlardan biri olmam için ortam son derece müsaitti. Kürtlükte özdeşleştiğim bu arkadaşlarla aynı safta yer almamı ‘feqi’liğim engelledi.  Marksist-Leninist bir yapıda yer alamazdım. Bugünün moda deyimiyle kırmızı çizgilerimden biri Kürtlük idiyse diğeri de Müslümanlıktı. Bazı arkadaşlar da Kürtlüğün ateşten gömleğini çıkarıp ‘biz Türküz’ diyerek kendilerini o bunaltıcı baskıdan kurtardıklarını düşünüyorlardı.”
Kürt sosyolojisi denemesi
Kırsal, yarı göçebe-yarı yerleşik bir hayattan, modern-yerleşik bir hayata geçiş sürecinde başta dillerini konuşmak olmak üzere, kimliklerinin kabulü konusunda büyük sorunlar yaşayan Kürtler’in sonsuz ad koyma/değer üretme sürecinin bir yerinde, özellikle de modern zamanlarda dış güçlerin engelleyici müdahalesiyle bedeviyet ile hadariyet arasındaki bir noktada takılıp kaldıklarını ileri süren İnce, PKK’nın oluşum ve gelişim ortamına dair son derece değerli tanıklıkları okurlarıyla paylaşıyor.
Tarihten dile, dilden dine, coğrafyaya ‘Kürdinsan’ın sosyo-psikolojisine, aydınların çarpık yaklaşımından Kürtlük ve Türklüğe birçok konuda bir Kürt sosyolojisi denemesi ortaya koyan, en azından bu konuda dikkat edilmesi gerekli temel ilkeleri ortaya çıkartmaya çalışan İnce’nin modern hayata ‘zamansız’ yakalanan Kürtler’in yaşadığı kimlik bunalımlarıyla Türkiye Cumhuriyeti devletinin zorla ‘medenileştiren’ sisteminin oluşturduğu anafordaki savrulmaları ve şiddet eğilimlerini çözümlemeye son derece elverişli tanıklıklarda bulunuyor.  

Kürdinsan, Vahdettin İnce, Ufuk, 2013


Kaynak: ‘Kürdinsan’ın haleti ruhiyesi - Açık Görüş - Star Gazete http://haber.stargazete.com/acikgorus/kurdinsanin-haleti-ruhiyesi/haber-764762#ixzz2hGoSA6p5

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder