20. yüzyıl siyasi düşüncesinde önemli roller üstlenmiş, Hükümdar’ı Modern Prens adıyla kendi düşüncesine uyarlamış Gramsci’ye göre Machiavelli erken gelmiş bir Jakoben’dir.
Sadece Türk siyasi hayatında ve düşüncesinde değil, genel olarak siyasi düşünce tarihi kitaplarında entelektüel bir küfür olarak yerleşmiş bir kavramdır Makyavelizm. Siyasi çıkarcılık, hırs, fırsatçılık, oportünizm, pragmatizm vb. diğer eleştirel yükle dolu kavramlarla birlikte sıkça kullanılan ve artık handiyse kavram olmaktan çıkarak kavradığı siyasi olgu ve tavırları açıklayamayacak bir hale dönüşmüş bu kavramın kendisine işaret ettiği Machiavelli ve eseri Hükümdar ise pek az bilinir. Siyasi rakiplerini Makyavelizm’le suçlayanlar kadar Makyavelizm’le suçlananların da pek az bildiği bir düşünürdür Machiavelli. “Amaç için her yolu mubah gören” siyasetçileri suçlayıcı bir sıfata dönüşen Makyavelizm’in atfedildiği düşünürün eserlerindeki olumlu yönü ön plana çıkarmaya çalışan Aydınlanmacı filozoflar kadar Hegel’in de onu eleştirenleri “görme özürlü” olarak nitelemesi ise ayrıca dikkate değerdir. 20. yüzyıl siyasi düşüncesinde önemli roller üstlenmiş, birçok kavram imal etmiş, hatta Machiavelli’nin ünlü eseri Hükümdar’ı (Prince) Modern Prens adıyla kendi düşüncesine uyarlamış Gramsci’ye göre ise Machiavelli erken gelmiş bir Jakoben’dir. Machiavelli’nin sonraki kuşaklarca yeterince tanınmamasının altında ise elbette herkesin “malumu” olan düşünürlerin yandaşları tarafından anlaşılmamak, karşıtları tarafından da yanlış anlaşılmak gibi dertlerinin etkisi çoktur. Machiavelli için de geçerli olan bu durum onu ve eserini bir sis perdesiyle donatır. Çünkü hakkında yazılanların haddi hesabı yoktur ve herkesin içinde bulunduğu koşullara göre bir Machiavelli’si olur.
Machiavelli ve meşruiyet
Akal’ın hazırladığı derlemedeki metinler, Machiavelli düşüncesinin çeşitli yönlerine ışık tutuyor. Hükümdar Türkçe’ye en az 27 kez çevrilmiş ve sayısız baskı yapmış olsa da Machiavelli üstüne çalışmalara rastlanmaz. Bu derleme onun düşüncesine bir “giriş” olarak da değerlendirilebilir. Enzo Baldini Machiavelli’yi “siyasi modernite” açısından tartışıyor. Mark Youssim Rus Makyavelisti Peresvetov’un eserlerindeki Fatih Sultan Mehmet’i araştırıyor. Luigi Mascilli Migliorini Machiavelli’nin İslam dünyasındaki serüvenini anlatıyor. Ozan Erözden Machiavelli’yle Türkiye’nin darbeli siyasi gelişimini okuyor. Levent Yılmaz Machiavelli’nin “şaka” yapıp yapmadığını soruyor. Solmaz Zelyüt Makyavelyen “Virtù”ya açıklık kazandırıyor. Kaan Ökten Machiavelli’yi Luther’le buluşturuyor. Silvio Suppa Montesquieu’deki Machiavelli etkisini gösteriyor. Türker Armaner Fichte düşüncesi ile Machiavelli’nin “siyasi erdem”ini karşılaştırıyor. Tülin Bumin Arendt ve Lefort eşliğinde Machiavelli’yi ele alıyor. Akal ise Machiavelli’de “meşruiyet” sorununu irdeliyor.
Machiavelli, Makyavelizm ve Modernite, Der. Cemal Bâli Akal, Dost, 2012
Kaynak: Günahıyla sevabıyla Machiavelli - Açık Görüş - Star Gazete http://haber.stargazete.com/acikgorus/gunahiyla-sevabiyla-machiavelli/haber-776373#ixzz2hGrqdsDC
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder